Thực hiện chức năng của Ngành KSND và Kế hoạch số 54/KH-UBND ngày 28/02/2024 của Uỷ ban nhân dân huyện Tương Dương về thực hiện công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng và tái hoà nhập cộng đồng năm 2024, thời gian qua, Viện kiểm sát nhân dân huyện Tương Dương đã tiến hành trực tiếp kiểm sát việc thi hành án hình sự tại 06/13 Uỷ ban nhân dân cấp xã có người chấp hành án tại cộng đồng (đạt tỷ lệ 46%). Qua hoạt động kiểm sát, Viện kiểm sát nhân dân huyện Tương Dương nhận thấy; Về ưu điểm: Uỷ nhân dân các xã, thị trấn trên địa bàn đã chỉ đạo Công an xã lập hồ sơ, tổ chức giám sát, giáo dục người được hưởng án treo, án cải tạo không giam giữ, quản lý người được tha tù trước thời hạn có điều kiện, yêu cầu người chấp hành án thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình, báo cáo cơ quan thi hành án hình sự Công an huyện Tương Dương đề nghị Toà án nhân dân huyện Tương Dương xem xét, quyết định việc rút ngắn thời gian thử thách, giảm thời hạn chấp hành án cho người được hưởng án treo, án cải tạo không giam giữ đúng theo quy định tại Luật thi hành án hình sự năm 2019.

Viện KSND huyện Tương Dương trực tiếp kiểm sát việc thi hành án hình sự tại UBND xã Yên Na, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An

Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đã đạt được, Uỷ ban nhân dân các xã, thị trấn được kiểm sát còn một số hạn chế như chưa mở sổ sách theo dõi người chấp hành án, chưa phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội, gia đình và cơ quan, tổ chức nơi người chấp hành án làm việc, học tập trong việc giám sát, giáo dục người đó; chưa kiểm điểm, xử lý đối với người chấp hành án vi phạm nghĩa vụ, vi phạm pháp luật; chưa yêu cầu người chấp hành án tự nhận xét trong thời gian tại ngoại, yêu cầu người chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ thực hiện một số công việc lao động phục vụ cộng đồng, thực hiện kiểm kê, điểm danh, kiểm diện người chấp hành án; nhận xét hằng tháng về quá trình chấp hành án và lưu hồ sơ giám sát, giáo dục… Qua kiểm sát, Viện kiểm sát nhân dân huyện Tương Dương đã ban hành 06 bản Kết luận trực tiếp kiểm sát và kiến nghị yêu cầu Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các xã, thị trấn kịp thời sửa chữa, khắc phục các vi phạm đã nêu.

Để xảy ra những vi phạm, tồn tại nêu trên, nguyên nhân chủ yếu là địa bàn huyện Tương Dương có diện tích tự nhiên lớn, số lượng người chấp hành án tại cộng đồng phân bố không đồng đều dẫn đến khó khăn trong việc tổ chức giám sát, giáo dục, quản lý người chấp hành án. Việc nghiên cứu, tham mưu thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác thi hành án hình sự của Công an xã đến Uỷ ban nhân dân xã chưa đầy đủ, kịp thời. Một số Uỷ ban nhân dân cấp xã chưa thực sự quan tâm nhiều đến khâu công tác này. Cơ quan thi hành án hình sự Công an huyện Tương Dương, các phòng, ban ngành cấp huyện  chưa thực hiện đầy đủ mục tiêu, yêu cầu của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện về thực hiện công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng và tái hoà nhập cộng đồng năm 2024.

KSV phát biểu quan điểm tại phiên họp rút ngắn thời gian thử thách án treo

Để kịp thời có biện pháp nhằm tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác quản lý thi hành án hình sự tại cộng đồng trên địa bàn cũng như phòng chống vi phạm, tội phạm mới, ngày 14/5/2024, Viện kiểm sát nhân dân huyện Tương Dương đã ban hành kiến nghị đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Tương Dương chỉ đạo, thực hiện các nội dung sau:

- Yêu cầu Thủ trưởng Công an huyện Tương Dương chỉ đạo Cơ quan thi hành án hình sự công an huyện Tương Dương thực hiện nghiêm túc việc hướng dẫn nghiệp vụ công tác thi hành án hình sự theo thẩm quyền đối với Uỷ ban nhân dân cấp xã; chỉ đạo, kiểm tra công an cấp xã trong việc tham mưu, giúp Uỷ ban nhân dân cấp xã thực hiện nhiệm vụ quyền hạn của mình theo quy định của Luật Thi hành án hình sự năm 2019.

- Chỉ đạo phòng Tư pháp, phòng Văn hoá thông tin phối hợp với các cơ quan có liên quan trong việc tuyên truyền, giáo dục pháp luật về công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng gắn với các chuyên đề tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật trên địa bàn. Nghiên cứu xây dựng mới cách thức tuyên truyền, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền. Tăng cường đưa các tin bài, phóng sự về các mô hình, cá nhân điển hình tiên tiến trong công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng thông qua các trang mạng xã hội, trang thông tin điện tử, đài phát thanh, truyền thông tại các xã, thị trấn nhằm tuyên truyền sâu rộng đến các khối, bản, thôn, xóm.

- Chỉ đạo Toà án nhân dân huyện Tương Dương kịp thời bàn giao bản án, quyết định thi hành án treo, án cải tạo không giam giữ, quyết định hoãn chấp hành án phạt tù cho Cơ quan Thi hành án hình sự Công an huyện để lập hồ sơ và tổ chức thi hành án theo đúng quy định. Phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân, Cơ quan thi hành án hình sự Công an huyện xét rút ngắn thời gian thử thách đối với án treo; xét miễn, giảm thời hạn cải tạo không giam giữ; xét, quyết định buộc chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo theo đúng quy định của Luật Thi hành án hình sự năm 2019

- Đề nghị Uỷ ban Mặt trận tổ quốc huyện tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trong đó chú trọng các nội dung về thi hành án hình sự tại cộng đồng thông qua các hội nghị chuyên đề, các phương tiện thông tin đại chúng; tích cực phối với Viện kiểm sát nhân dân trong việc kiểm sát hoạt động tư pháp trong lĩnh vực thi hành án hình sự và giải quyết khiếu nại tố cáo theo quy định của pháp luật.

- Chỉ đạo Chủ tịch UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện có người chấp hành án tại cộng đồng tăng cường quản lí, giám sát, giáo dục người chấp hành án thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình, có các biện pháp giáo dục, phòng ngừa khi người đó có dấu hiệu vi phạm pháp luật; phối hợp với gia đình, tổ chức nơi người được hưởng án treo, án cải tạo không giam giữ trong việc giám sát, giáo dục người đó, có các chính sách phù hợp để khuyến khích, tạo điều kiện cho người được tha tù trước thời hạn có điều kiện tìm việc làm, ổn định cuộc sống, học nghề, hoà nhập cộng đồng.

Tiếp thu kiến nghị của Viện KSND huyện, chủ tịch UBND huyện Tương Dương đã ban hành công văn số 682/UBND-TP ngày 23/5/2024 đề nghị các phòng, ban, ngành cấp huyện, Hội đồng phối hợp tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể, UBND các xã, thị trấn triển khai thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả kiến nghị của Viện kiểm sát. Kiến nghị của Viện KSND huyện Tương Dương không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý thi hành án hình sự tại cộng đồng trên địa bàn mà còn phòng ngừa tội phạm mới trong quá trình chấp hành án, góp phần giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An.