Nội dung vụ việc:

Khoảng 08 giờ ngày 30/10/2021, sau khi bàn bạc với vợ, Lê Nam mang 02 (hai) nhẫn vàng hai chỉ và số tiền 5.400.000 đồng (năm triệu bốn trăm nghìn đồng) đi đổi thành dây chuyền ba chỉ để tặng con gái chuẩn bị cưới chồng. Đến tiệm vàng của chị Nguyễn Hoài, Lê Nam đưa 02 (hai) chiếc nhẫn cho chị Hoài và nói “Đổi hai chỉ phụ tiền thêm một chỉ lấy dây chuyền ba chỉ”. Sau khi kiểm tra 02 (hai) chiếc nhẫn thì chị Hoài đồng ý, đưa cho Lê Nam xem 01 (một) dây chuyền vàng 9999 (loại 24K) khối lượng ba chỉ và nói với Lê Nam phụ thêm số tiền 5.500.000 đồng (năm triệu năm trăm nghìn đồng). Do thấy số tiền phụ cao nên Lê Nam không đồng ý đổi nữa, trả lại dây chuyền cho chị Hoài, lấy lại 02 (hai) nhẫn vàng của mình bỏ vào túi áo rồi đi ra cửa để về. Khi ra đến cửa, Nam suy nghĩ thấy mất công nên quay lại gặp chị Nguyễn Hoài và đề nghị giảm giá, chị Hoài thống nhất giảm 50.000 đồng (năm mươi nghìn đồng) thì Lê Nam đồng ý. Lúc này, chị Hoài lấy dây chuyền ba chỉ vàng 9999 ( loại 24K) ra đưa cho Lê Nam, Lê Nam lấy dây chuyền rồi bỏ vào túi áo đồng thời lấy số tiền 5.500.000 đồng (năm triệu năm trăm nghìn đồng) đưa cho chị Hoài, chị Hoài kiểm tra tiền rồi phụ lại cho Nam 50.000 đồng (năm mươi nghìn đồng). Lê Nam nhận lấy 50.000 đồng (năm mươi nghìn đồng) nhưng không thấy chị Hoài hỏi 02 (hai) nhẫn vàng mà mình đang giữ trong túi áo. Chị Hoài thấy Nam chưa đưa 02 (hai) nhẫn vàng cho mình nhưng vì tế nhị, tôn trọng khách hàng nên chị Hoài không hỏi. Lúc này, Lê Nam nói với chị Hoài muốn xem vòng bạc để mua cho cháu. Nghe Nam nói sang xem vòng bạc nên chị Hoài dẫn Nam sang khu vực để vòng bạc cho Nam xem, mặt khác chị Hoài nghĩ Lê Nam mua bạc xong sẽ trả tiền và đồng thời đưa 02 (hai) nhẫn vàng cho mình. Trong khi Lê Nam đang xem vòng bạc thì chị Hoài đi tìm điện thoại và có khách vào hỏi mua vàng nên chị Hoài đến tư vấn cho khách. Lúc sau, chị Hoài nhìn sang khu vực để vòng bạc thì không thấy Nam đâu nên chị Hoài chạy ra sân tìm cũng không thấy. Sau khi chiếm đoạt được 02 (hai) nhẫn vàng, Lê Nam về nhà rồi đưa dây chuyền ba chỉ cho vợ cất còn 02 (hai) nhẫn vàng chiếm đoạt được Nam cất giấu trong tủ ở phòng khách để sau này chi tiêu cá nhân.

Theo kết luận định giá tài sản của Hội đồng định giá huyện A tỉnh B kết luận: 02 (hai) nhẫn vàng khối lượng hai chỉ loại 9999 (hay còn gọi là vàng 24K) tại thời điểm bị chiếm đoạt có giá trị là 10.620.000 đồng (mười triệu sáu trăm hai mươi nghìn đồng).

Quá trình giải quyết vụ án, có hai quan điểm khác nhau về định tội danh đối với bị can Lê Nam như sau:

Quan điểm thứ nhất cho rằng, Lê Nam phạm tội “Trộm cắp tài sản” quy định tại Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015. Giao dịch giữa Lê Nam và chị Nguyễn Hoài đã hoàn thành, hai nhẫn vàng hai chỉ hiện thuộc sở hữu của chị Nguyễn Hoài. Lê Nam đã lợi dụng sở hở của chủ sở hữu hợp pháp là chị Nguyễn Hoài trong lúc chị Hoài tư vấn cho khách, lén lút chiếm đoạt 02 (hai) nhẫn vàng, đưa về nhà riêng cất giấu. Hành vi của Lê Nam đã đủ yếu tố cấu thành tội “Trộm cắp tài sản” theo quy định tại khoản 1 Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015.

Quan điểm thứ hai, cũng là quan điểm của tác giả cho rằng, Lê Nam phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015. Lê Nam đã có hành vi gian dối trong giao dịch mua và đổi 02 (hai) nhẫn vàng trọng lượng hai chỉ loại 9999 (loại 24K) lấy dây chuyền ba chỉ vàng 9999 (loại 24K) với chị Nguyễn Hoài. Quá trình giao dịch, chị Nguyễn Hoài đã thực hiện giao dây chuyền ba chỉ cho Nam nhưng Nam mới chỉ giao cho chị Hoài số tiền 5.450.000 đồng mà không giao 02 (hai) chỉ vàng như đã thỏa thuận, sau đó gian dối với chị Hoài về việc muốn xem vòng bạc để chị Hoài mất cảnh giác, thuận lợi chiếm đoạt 02 (hai) chỉ vàng 24K mang về nhà cất dấu. Giá trị 02 (hai) chỉ vàng 9999 (loại 24K) có giá trị tại thời điểm bị chiếm đoạt là 10.620.000 đồng. Vì vậy, hành vi của Lê Nam đã đủ yếu tố cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại khoản 1 Điều 174 của Bộ luật Hình sự 2015.

Rất mong nhận được ý kiến trao đổi của các đồng chí./.

Ảnh minh họa: Viện KSND thị xã Hoàng Mai trong một buổi họp bàn đường lối giải quyết vụ án

 Đình Thái - Thanh Huyền

Viện KSND thị xã Hoàng Mai